Last updated: 29 ธ.ค. 2568 | 8 จำนวนผู้เข้าชม |
เคยสงสัยกันมั้ยว่า ประตูที่เราเห็นกันบ่อยๆที่ศาลเจ้าคืออะไร ถูกสร้างขึ้นมาทำไม ที่นี่มีคำตอบ
โทริอิคือ?
โทริอิ (Torii) ไม่ได้เป็นแค่ปประตูทางเข้าศาลเจ้าหรือสัญลักษณ์ของศาลเจ้าเท่านั้น แต่ยังเป็นเส้นแบ่งเขตแดนของ พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ที่อยู่ภายในศาลเจ้า กับโลกภายนอกที่เราใช้ชีวิตอยู่อีกด้วย และยังมีความเชื่อว่าโทริอิมีบทบาทเป็น "เขตคั่น" เพื่อไม่ให้สิ่งที่ไม่ดี หรือ สิ่งชั่วร้ายเข้าไปในศาลเจ้า
โดยทั่วไปแล้ว ศาลเจ้าหนึ่งแห่งจะมีโทริอิเพียงแค่หนึ่งต้น แต่ถ้าเป็นศาลเจ้าขนาดใหญ่ การที่จะพบโทริอิหลายต้นเรียงรายกันอยู่ก็ไม่ใช่เรื่องแปลก

ต้นกำเนิด
หนึ่งในตำนานของญี่ปุ่นโบราณที่บันทึกไว้ในคัมภีร์ โคจิกิ (古事記) มีเรื่องเล่าว่า
วันหนึ่ง เทพอามาเทราสึ โอมิคามิ เทพแห่งดวงอาทิตย์ ได้โกรธเคืองและปหลบซ่อนอยู่ในถ้ำ อามะโนะอิวะยะ (天岩屋) เมื่อเทพแห่งดวงอาทิตย์หายไป โลกทั้งใบก็ตกอยู่ในความมืดมิด ความหนาว และความโกลาหล เหล่าเทพองค์อื่นๆ จึงพยายามหาวิธีกล่อให้เทพอามาเทระสึออกมาจากถ้ำ หนึ่งในวิธีนั้นก็คือ การนำนกศักดิ์สิทธิ์ที่ชื่อว่า “โทโคโยะ นะงะนะกิโดริ” (常世長鳴鳥) มาวางไว้บนต้นไม้หน้าถ้ำ และให้นกร้องเสียงยาวไม่หยุด เสียงนกร้องทำให้เทพอามาเทราสึสงสัยว่า “ทำไมโลกที่ควรจะมืด แต่กลับดูคึกคักเช่นนี้” จึงแง้มประตูถ้ำออกมาดู และในที่สุดก็ออกมาจากถ้ำ ทำให้แสงสว่างกลับคืนสู่โลกอีกครั้ง จากตำนานนี้จึงเกิดแนวคิดที่ว่า
“โทริอิ” มีที่มาจากคำว่า “鳥(นก)+居(ที่อยู่/เกาะอยู่)”
หมายถึง “ที่ที่นกศักดิ์สิทธิ์เกาะอยู่”
ต่อมา แนวคิดของ “ต้นไม้ที่นกศักดิ์สิทธิ์เกาะ”
จึงค่อย ๆ พัฒนาเป็นโครงสร้างที่ใช้กำหนด พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ของเทพเจ้า
และกลายมาเป็น ประตูโทริอิ อย่างที่เห็นในศาลเจ้าญี่ปุ่นในปัจจุบัน
นอกจากนี้ ยังมีทฤษฎีอื่น ๆ ที่กล่าวว่าโทริอิอาจได้รับอิทธิพลหรือถ่ายทอดมาจากต่างประเทศ เช่น อินเดียและจีน
ประเภทของโทริอิ
โทริอิมีความหลากหลายทั้งในด้านวัสดุ รูปร่าง และสีสัน แต่โดยภาพรวมสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ โทริอิแบบชินเม (神明鳥居) และ โทริอิแบบเมียวจิน (明神鳥居)

“โทริอิแบบชินเม (神明鳥居)” เป็นโทริอิที่มีรูปทรงโดยรวมเป็นเส้นตรง ดูเรียบง่าย คานแนวนอนด้านบนสุดของโทริอิไม่มีการโค้งงอที่ปลายทั้งสองข้าง และคานที่อยู่ถัดลงมาเรียกว่า “นูกิ (貫)” ก็ไม่ยื่นออกมานอกเสา ลักษณะเด่นคือรูปทรงที่เรียบง่าย และมักสร้างจากไม้ธรรมชาติ
“โทริอิแบบเมียวจิน (明神鳥居)” มีลักษณะเด่นคือ คาซางิ (笠木) ซึ่งเป็นคานด้านบนสุด โค้งงอนขึ้นไปสู่ท้องฟ้าที่ปลายทั้งสองข้าง และมี ชิมะกิ (島木) ซ้อนอยู่ด้านล่าง บริเวณกึ่งกลางมักมีป้ายที่เขียนชื่อศาลเจ้าไว้ เมื่อเปรียบเทียบกับโทริอิแบบชินเม จะให้ความรู้สึกที่แข็งแรง สง่างาม และมีความวิจิตรมากกว่าโทริอิที่ทาสีแดงชาดส่วนใหญ่ จะถูกจัดอยู่ในประเภท โทริอิแบบเมียวจิน

ทำไมโทริอิถึงมีสีแดง
เหตุผลที่ประตูโทริอิมีสีแดง เชื่อกันว่ามาจากความเชื่อของชาวญี่ปุ่นตั้งแต่โบราณว่า สีแดงชาด (朱色) มีพลังในการปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย นอกจากนี้ สีแดงชาดยังทำให้นึกถึงสีของเลือดที่ไหลเวียนอยู่ในร่างกาย จึงถูกมองว่าเป็น สัญลักษณ์ของพลังชีวิต ด้วยเหตุผลเหล่านี้ สีแดงชาดจึงถูกใช้เป็นสีที่ช่วยชำระล้างความไม่บริสุทธิ์ และนำพาพลังอำนาจมาให้ จึงอาจเป็นสาเหตุที่สีนี้ถูกนำมาใช้ในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์อย่างศาลเจ้า
อย่างไรก็ตาม โทริอิไม่ได้มีเฉพาะสีแดงชาดเท่านั้น ยังมีโทริอิสีขาวและสีดำอยู่ด้วยเช่นกัน
สนใจจัดทัวร์ญี่ปุ่นส่วนตัว คลิกเลย
สนใจจัดทัวร์ญี่ปุ่นแบบจอยกรุ๊ป คลิกเลย